Istılahlar, ilim dallarının ayrılmaz parçalarıdır. İlim dalının mensupları kendilerini onlarla kısa yoldan ifade ederler. Bunun için büyük öneme sahiptirler. Hadis ilmi için de, tabii olarak aynı durum söz konusudur. Bu ilim dalının diğer ilimlerle ilgisi düşünüldüğünde onda, konunun daha geniş boyutlara sahip olduğu söylenebilir. Hadis sözlükleri, garîbu'l-hadîs isimli çalışmalarla III./IX. asrın başlarına kadar varan uzun bir geçmişe sahip olmakla beraber, hadis ıstılah sözlükleri böyle değildir. Bu türde

Allah'ın Elçisi (sav) daha hayattayken ashâbının değişik coğrafyalara dağılmaya başladıkları, dolayısıyla sahip oldukları hadis kültürünü beraberlerinde götürdükleri malumdur. Bu ve diğer bazı sebeplerin bir neticesi olarak hicrî II. yüzyılın ortalarına kadar birçok hadis sadece belirli bölgelerde bilinmekteydi. Dolayısıyla bu dönemlerde, bölgelerarası hadis kültürlerinin farklılığına bağlı olarak, fıkhî bazı ihtilafların ortaya çıktığı, hatta söz konusu ihtilafları gidermek için idarecilerin bu hususta çöz

Güvenilir hadis kaynaklarından seçilen hadislerle oluşturulan Hadis ve Hayat (Beşikten Mezara) adlı bu eser, öncelikle İslâmî İlimler ve İlahiyat alanında öğrenim gören talebeler esas alınarak hazırlanmıştır. Onların daha önce almış oldukları teorik bilgilerin pratiğe yansımış halini göstererek uygulama imkânı veren bu eser; dört kısım halinde tasarlanmıştır. Eserde, doğumla başlayan çocukluk yılları, yetişkinlik yılları, yetişkinlikle gelen mükellefiyetlerden inanç esasları, taharet ve ibadet esaslarının t

Peygamber mirası olan hadislerin, ashab-ı kiram başta olmak üzere, tabiin ve daha sonraki nesiller tarafından büyük bir ihtimamla ezberlenerek ve yazılarak korunduğu bilinen bir gerçektir. Hadislerin din demek olduğunu bilen İslam âlimleri, onların aynı zamanda Kur’an-ı Kerim’i tefsir ettiğini, bu tefsiri bütün nesillerin bilmesi gerektiğini düşünerek bu Peygamber mirasının daha sonraki çağlara en güvenilir şekilde ulaşması için özel metodlar geliştirmişlerdir. Bu özel metodun adı Usüli hadis veya Ulûmü’l-h

"Hz. Muhammed'e inanan ilk Müslümanlar topluluğu, insanlığı gölgesi ve idaresi altında mesut etmeye, ilerletmeye, dosdoğru yolu takip edip dünyayı imar ederek yeryüzünün bereketini artırmaya muktedirdi. Bu topluluk, insanlığın iyiliği için en hayırlı ve en çok çalışan kimselerdi. Onlar, bu hayata, boyunlara geçen demir bir zincir gözüyle bakarak ona düşman olup onu kırmaya yeltenmiyorlardı. Aynı zamanda onlar, hayata "ele geçmeyecek bir zevk ve safa" nazarıyla da bakmıyorlardı. Hiçbir saatlerini boş geçirmi

Günümüzün yoğun ve yaygın kültürel mücâdele ortamında vahyî gerçekliklere, Kitap ve Sünnet öğretilerine bilgi ve eylem olarak sahip çıkma görev ve sorumluluğu, özgün müslüman kimliğinin gereğidir. Bu durum, ÜSTÜN NİTELİKLİ DEĞERLERİMİZ (40 hadis - 40 yorum) çalışmasının gerekçesini ve güncelliğini oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı işte bu hayatî noktada din kültürümüze mütevazi bir katkıda bulunabilmekten ibarettir.

Hadis ilmi ile ilgili kitaplar, yazılış amacı ve yöntemleri bakımından çok çeşitlidir. Özelliklerini çok iyi bilmeyenlerin bu devasa ilmî miras içinde kaybolma ihtimali yüksektir. Bu nedenle, hem bir hadis bibliyografyası niteliğinde, hem de hadis kitaplarından nasıl istifade edileceğine yönelik bir kılavuz kitap ihtiyacı İslam dünyasında hep hissedilmiş, bu amaçla değişik çalışmalar yapılmıştır. Ancak, bu çalışmaların bir kısmı hadis kitapların tanıtımına ve nasıl kullanılacağına yer vermeyen bibliyografik

Türkçe'de Hadis Edebiyatını tüm boyutlarıyla tanıtıcı herhangi bir kitap henüz bulunmamaktadır. Biz de bu çalışmamızda, memleketimizdeki eğitim öğretim kurumlarının pratik ihtiyaçlarını karşılamayı ana gaye ve esas çerçeve olarak benimsemiş bulunmaktayız. Bu yüzden de Hadis Edebiyatı mahsullerinin hepsini değil, bazı türlerini, önemli ve muteber örnekleri ve faydalanma usulleriyle birlikte tanıtmaya çalıştık. Bu yolla, Hadis İlmi sahasında yüksek lisans ve doktora seviyesinde araştırma yapacak olanlara, ön

Bu kitapta, her İslam âliminin hatta her müslümanın bilmesi gereken Hadîsler arasında görülen ihtilaflar ve çözüm yolları incelenmektedir. Hadîsler arasındaki ihtilaflar gerekçe gösterilerek hadîse ve hadîsçilere yöneltilen ithamlar cevaplandırılmakta ve hadîsler arasında görülen ihtilaf meselesinin tabiîliği delilleriyle ortaya konulmaktadır.

Hadis Şerh Literatürü adlı çalışmanın ikinci cildini oluşturan bu kitapta Ebû Dâvud, Nesâî ve İbn Mâce’nin es-Sünen’leri, Tirmizî’nin el-Câmiʻi, Ahmed b. Hanbel ve Dârimî’nin el- Müsned’leri üzerine yazılan şerhler incelenmektedir. Şerhleri tarihî ve kurumsal bağlamları, tertip özellikleri, muhtevaları, kaynakları ve etkileri gibi çeşitli açılardan ele alan kitap, hadis talebeleri ve araştırmacıları için kapsamlı bir rehber ve başucu kaynağı olmaya adaydır.

Hz. Peygamber’in söz ve fiilleri bir taraftan hadis formunda rivayet edilirken diğer taraftan amele konu olup uygulanmış ve tevârüs edilegelen bir gelenek oluşmuştur. Gerek sahabe gerekse sonraki dönemlerde hadisler, amele/uygulamaya dönüşürken çeşitli anlayışlar devreye girdiği gibi tevârüs edilen uygulamalar da hadislerin tespit ve değerlendirmesinde etkili olmuştur. Anlaşıldığı kadarıyla karşılıklı bir etkileşim söz konusudur. Ancak bu etkileşimin boyutları farklı bir ifadeyle hadis-amel ilişkisinin mahi

Hadisin ayrılmaz bir parçası olan isnâd farklı bir okumaya tabi tutulabilir mi? Temel görevi hadisin güvenilirliğini tespite imkân vermek olan isnâdlar hadis tarihi bağlamında bize başka neler anlatabilir? İsnâdı literal olarak okumanın bir adım ötesine nasıl geçilebilir? İsnâdı Okumak adlı çalışma bu soruların cevaplarını aramakta ve okuyucuya farklı bir isnâd okuması teklif etmektedir. İsnâdı aktarım kalıpları (sigalar) ve içerdiği râvilerin meçhul, kadın ya da bir ailenin ferdi olması gibi nitelikleri ba

Hadis edebiyatındaki müsned türünün en meşhur örneği olan Ahmed b. Hanbel’in el-Müsned’inin tarihî süreçteki önemi, alımlanma biçimleri ve öne çıkan nitelikleri nelerdir? Kitap, telifinin ardından ne tür katkılarla varlığını sürdürmüştür? Araştırmalar eserin hangi yönleri üzerinde odaklanmıştır? Kitabın otorite kazanma sürecinde ilgili literatürün etkisi nedir? el-Müsned çerçevesinde oluşan literatürü kronolojik ve coğrafi dağılım, çalışma türleri, müelliflerinin mezhebî aidiyetleri ve çalışma konularından

İslâmî ilimler yanında fenni ve beşeri ilimlerin de teşekkül ettiği ilk beş asır, İslâm düşünce tarihinde en canlı tartışmalara sahne olmuştur. Hadis tarihinde rivayet asrı olarak da bilinen bu dönemde İslâmî ilimler sahasında önemli kaynaklar tedvin ve tasnif edilmiş, hadis ilminin de en önemli temel külliyatı bu dönemde ortaya çıkmıştır. Eserlerin telif sürecinde bir taraftan da en temel kavram ve ıstılahlar tartışılmaya devam etmiş, siyasi, itikadi ve fıkhi manada bir çok fırka ve grup bu dönemde tarih s

İslâm'ın Kur'an'dan sonraki ikinci temel kaynağının sünnet olduğu konusunda şüphe yoktur. Ancak geçmişten günümüze sünnetin dindeki yeri konusunda çeşitli itirazlar gündeme gelmiştir. Özellikle XIX. yüzyılda Mısır ve Hind Altkıtası'nda sünnet aleyhtarlığının yoğunluk kazandığı görülür. Sünnet karşıtlığının bu bölgelerde yoğunlaşmasında, modernizm cereyanları yanında müsteşriklerin de rolü bulunduğu anlaşılmaktadır. Bölgedeki İslâm âlimleri sünnet çevresinde oluşan bu iddia ve itirazlara çeşitli cevaplar

İlk örneklerini Hz. Peygamberin uygulamaları ve tavsiyelerinden alan İslâm eğitimi, kendine has çerçevesi içerisinde kurumlaşmış ve bu eğitimin âdâb denilen uyulması gerekli kâide ve uygulanması lüzumlu teknikleri, zaman içinde müstakil eserlerle ortaya konulmuştur. Daha önce, Hatib Bağdadîye Göre Hadis Öğrenimi adıyla birkaç kez basılmış olan ve bu defa iki bölümlü bir muhtevâya kavuşturduğumuz bu kitapçıkta günümüzün hadis öğrenimine hem tarihî boyutta bakmaya hem de günümüzdeki durumu belli ölçüde yansıt

Sünnetin bünyesindeki önemli meselelerden biri de İslâmi edebiyatta muhtelif yönlerden ele alınmış, zamanın şart ve imkânları nisbetinde işlenmiş olan nesih konusudur. Ancak bu konu, zaman zaman yeniden ele alınma ve yeni çalışmalara ihtiyaç duyma istidadındadır! Bu bakımdan gerek teorik nesih meseleleri ve gerekse örnekler üzerinde oldukça toplu, mukayeseli bilgi edinmek isteyenler için bu eserin hizmet vereceğini ümit etmekteyiz. Ayrıca bu çalışmanın en mühim neticelerinden birisi belki de birincisi sünn

XIX. asrın sonuna doğru hadis ve Sünnet tartışmalarında daha önce hiç görülmeyen haricî unsurlar etkili olmaya başlamış, birçok temel hadis yazmaları oryantalistler tarafından neşredildikleri gibi, hadisin sübûtu, delil olma değeri, sıhhati gibi birçok konu gayr-i müslimler tarafından tartışılır olmuştur. Günümüzde, oryantalistik çalışmalar hadis ilminin vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Türkiye’de ve İslâm dünyasında oryantalistik hadis çalışmalarına yönelik tenkit, tanıtım, tahlil, tercüme-telif v

Bir isnâdda aile fertlerinin bulunmasının hadis tarihi bakımından anlamı nedir? Gerçekten oryantalistlerin iddia ettiği gibi aile içi bilgi aktarımıyla bize ulaşan hadislere güvenemez miyiz? Aile isnâdlarını çevreleyen sosyal ve tarihî şartlar nelerdir? Elinizdeki çalışma mezkûr soruları hicri ilk bir buçuk asırda ailenin hadis naklinde icra ettiği rolü ve aile isnâdlarının oluşum sürecini ortaya koyarak cevaplamaktadır. Aile isnâdlarının oluşumunda dikkat çeken ve aynı zamanda tedvin öncesi ve sonrası hadi

Hadis hakkındaki oryantalist çalışmalar bize neler söyler? Onlara göre hadisler nasıl nakledilmişti? Özellikle hadislerin tek râvili tariklerle nakledilmesi onlar için ne ifade ediyor? Elinizdeki kitap bu gibi soruları cevaplamayı hedefliyor. 19 yüzyıl itibarıyla ivme kazanan akademik oryantalizm çalışmaları içerisinde hadis araştırmaları önemli bir yer tutar. Ancak hadis alanındaki baskın oryantalist söylem, hadis literatürüne yaklaşım bakımından İslâm medeniyeti içerisinde geliştirilen hareket tarzından o