Rönesansla başlayarak gelişen ve özellikle 20. yüzyılda en parlak dönemini yaşayan determinist düşünce, bazı kişilerin şahsında, bütün o pozitivist, naturalist vb. akımların dayanağı oldu. Bu arada tabii olarak bilimin tartışılmaz hâkimiyeti gündeme geldi. Bu tarihi süreç içinde süregelen bu anlayışın hukuk, siyaset, ahlâk vb. alanlardaki tezahürleri, İslam dünyasında da bazı ilim adamlarını, tabiat kanunlarına beslenen bu katı inanç sebebiyle, mucizeleri farklı bir boyutta yorumlamaya zorlamıştır. Özellik

Bir dine inanma durumunda olan her fert, muhatap olduğu temel esasların akla ve bilimsel verilere uygun olup olmadığına bakma ihtiyacını hisseder. Bu arada psikolojilik olarak mensubu bulunduğu dini kendine göre akli ve mantıki bir takım yorum ve açıklamalarla sağlam bir zemine dayandırmak ister. Bu sebeple inandığımız prensiplerin, bizleri aklen ve kalben tatmin etmesi gerekir. Aksi halde bu esasların hiçbir bağlayıcılığı ve davranışlarımıza müspet bir tesiri kalmayacak, dolayısıyla tahkiki bir imana varıl