Mûsikî yazıcılığı tarih ve sanat bağlamında oldukça önemli bir yere sahiptir. Kayıt altına aldığımız mûsikî sadece sanat anlamında değil medeniyetin yapı taşlarına dair de bilgiler vermektedir. Bir yandan ele aldığımız döneme dair bilgiler ortaya çıkarken bir yandan kültür ve medeniyetin izi sürülmektedir. Bazen yapılan çalışma bir nevi arkeolojik çalışmaya dönüşür. Zira izi sürülen bilgiler, bizlere aynı zamanda bir nüvesini gördüğümüz medeniyetin zaman içerisinde nasıl bir yol izlediğini ve geçirdiği

Sadruşşerîa’nın kelâmı ta‘dîl teşebbüsü ve varlık felsefesinin incelendiği bu çalışma, kelâm-felsefe ve Mâtürîdîlik-Eş‘arîlik ilişkisi açısından Sadruşşerîa’nın Mâtürîdî geleneğin hangi evresini temsil ettiğini ortaya koymaktadır. Çalışmada, Hanefî-Mâtürîdî geleneğin Râzî sonrası kelâmın kavramsal gelişimi ve mesele genişlemesine adaptasyonu Sadruşşerîa üzerinden gösterilmektedir. Sadruşşerîa’nın ta‘dîl teşebbüsünün genelde kelâm-felsefe, özelde ise Mâtürîdîlik-Eş‘arîlik ilişkisi açısından ele alınması

Bu çalışma ile Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi bünyesinde okulumuza ve cemiyete uzun yıllar emek vermiş hocalarımızın öğrencilik ve hocalık dönemlerine dair yakın tarihe ışık tutan bilgi ve anekdotları kaydetmeyi ve değerli hatıra ve tecrübelerini yeni nesillere aktarmayı hedefliyoruz. Bu bağlamda hocalarımızın muhtelif alanlardaki deneyimlerini gün ışığına çıkarmak ve geçmişi bugüne ve geleceğe taşımak için kendileriyle sözlü tarih yöntemiyle görüşmeler yapıldı. Kadim sözlü anlatım geleneğine dayan

Bu çalışma ile Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi bünyesinde okulumuza ve cemiyete uzun yıllar emek vermiş hocalarımızın öğrencilik ve hocalık dönemlerine dair yakın tarihe ışık tutan bilgi ve anekdotları kaydetmeyi ve değerli hatıra ve tecrübelerini yeni nesillere aktarmayı hedefliyoruz. Bu bağlamda hocalarımızın muhtelif alanlardaki deneyimlerini gün ışığına çıkarmak ve geçmişi bugüne ve geleceğe taşımak için kendileriyle sözlü tarih yöntemiyle görüşmeler yapıldı. Kadim sözlü anlatım geleneğine dayan

Bu çalışma ile Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi bünyesinde okulumuza ve cemiyete uzun yıllar emek vermiş hocalarımızın öğrencilik ve hocalık dönemlerine dair yakın tarihe ışık tutan bilgi ve anekdotları kaydetmeyi ve değerli hatıra ve tecrübelerini yeni nesillere aktarmayı hedefliyoruz. Bu bağlamda hocalarımızın muhtelif alanlardaki deneyimlerini gün ışığına çıkarmak ve geçmişi bugüne ve geleceğe taşımak için kendileriyle sözlü tarih yöntemiyle görüşmeler yapıldı. Kadim sözlü anlatım geleneğine dayan

Peygamber mirası olan hadislerin, ashab-ı kiram başta olmak üzere, tabiin ve daha sonraki nesiller tarafından büyük bir ihtimamla ezberlenerek ve yazılarak korunduğu bilinen bir gerçektir. Hadislerin din demek olduğunu bilen İslam âlimleri, onların aynı zamanda Kur’an-ı Kerim’i tefsir ettiğini, bu tefsiri bütün nesillerin bilmesi gerektiğini düşünerek bu Peygamber mirasının daha sonraki çağlara en güvenilir şekilde ulaşması için özel metodlar geliştirmişlerdir. Bu özel metodun adı Usüli hadis veya Ulûmü’l-h

Tek başına beşerî bilgiyle ulaşılamayan, bizzat bilinemeyen, görülemeyen, elle tutulamayan her şey, aslında insanın kendi öz bilgi, tecrübe ve kaynaklarının dışında daha başka asıl kaynaklara dayanma ihtiyacı duymaktadır. Bu noktada tahrife uğramamış tek ilâhî kitap oluşu, Kur’ân’ı gayb konusunda değişmez ve kesin mercî kılmaktadır. Buna göre, önemi inanç sisteminde bulunduğu konumundan da anlaşılan meleklerin ve varlıksal anlamda melek tasavvurunun, mesnetsiz bilgilerden uzak ve doğru bir şekilde ifade edi

Yüce kitabımız Kur'an-ı Kerim'de hayırlı, daha hayırlı olduğu bildirilen kavram, nesne, söylem, eylem vb. değerlerle ilgili 30 küsur âyet-i celîlenin bilgilenme amacı, tebliğe ve sohbete vesile olması niyetiyle yapılmış yorumlarından oluşmaktadır. Bu içeriğiyle kitabın, Kur’an kültürümüze ve hikmet algımıza mütevâzi bir katkıda bulunması hedeflenmiştir.

Bilindiği gibi Arapçada 28 harf mevcuttur. Arapçada yazı, ilmin yarısı olarak kabul edilir. Arapça, Türkçeden çok farklı bir dildir. Arapça harfleri kelimenin başında, ortasında ve sonunda değişik şekillerde yazılırlar. Ayrıca Arapçada Türkçede bulunmayan bazı sesler mevcuttur. Öğrencinin, bu sesleri hocadan dinleyerek öğrenmesi gerekir. Bu kitabımızda bu konularla ilgili çok sayıda örnekler verilmiştir. Şayet bu kitapta verilen örnekler tam olarak yazılıp okunursa, Arapça yazı yazmayı öğrenmek mümkün ol

"Hz. Muhammed'e inanan ilk Müslümanlar topluluğu, insanlığı gölgesi ve idaresi altında mesut etmeye, ilerletmeye, dosdoğru yolu takip edip dünyayı imar ederek yeryüzünün bereketini artırmaya muktedirdi. Bu topluluk, insanlığın iyiliği için en hayırlı ve en çok çalışan kimselerdi. Onlar, bu hayata, boyunlara geçen demir bir zincir gözüyle bakarak ona düşman olup onu kırmaya yeltenmiyorlardı. Aynı zamanda onlar, hayata "ele geçmeyecek bir zevk ve safa" nazarıyla da bakmıyorlardı. Hiçbir saatlerini boş geçirmi

Tilavet tecvit kurallarına uyularak Kuran lafızlarını seslendirmektir. Ayetlere nağme melodi yükleyerek okuma doğaçlama olarak geleneklere uygun bir biçimde yapılır. Bu itibarla Kuran lafızlarını seslendirme hayli emek bilgi beceri ve birikim isteyen ciddi bir icra işidir. Ayetleri tilavet ederken bilelim bilmeyelim bir mûsıki makamı meydana gelir. Bundan kaçınmak mümkün değildir. Asr ı Saadette yapılan tilavetler esnasında da elbette makam oluşuyordu ama henüz adı konulmamıştı. Çünkü o tarihlerde mûs

Elinizdeki bu eser, Kelâm ilminin eğitim öğretim faaliyetlerinin kamusal ve kurumsal boyutta geçmişten günümüze nasıl sürdürüldüğünü, bugünün inanç dünyası ve meydan okumalarına karşı Kelâm’ın nasıl konumlandırıldığını ve Kelâm’ın özellikle multidisipliner çalışmalar bağlamında akademik alanda ne denli etkin olduğunu, literatürdeki ilgili kavramsal terminolojiyi temel alarak tartışmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda eser, 10-12 Haziran 2022 tarihleri arasında Karabük Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi ev s

Hz. Peygamber’in (s.a.s.) yakın çevresinde bulunan ve onun rahle-i tedrîsinden geçen sahâbe nesli İslam Medeniyetinin oluşmasında temel sorumlulukları üstlenmiş ve tarihin her döneminde önemli görülmüştür. İslamî ilimler arasında özellikle hadis ve İslam tarihi alanındaki merkezî konumları onlarla ilgili çeşitli çalışmalar yapılmasına vesile olmuştur. Yazılan eserler müellifin amacına göre pek tabiî olarak farklı muhteva ve yönteme sahip olsa da tarihî sürecin ilerlemesiyle birlikte müstakil bir literatür o

Kur'ân-ı Kerîm'in kendi kendisini açıklaması onun en büyük özelliği olduğu gibi, tefsir usulünün de en başta gelen ilkesidir. Bu ilke ihmal edildiği zaman herkesin kendi anlayışına göre âyetleri istediği tarafa çekebildiğine dair sayısız örneklerin şahidiyiz. Kur'an tefsirinin ikinci kaynağı ise Hadistir. Zira Kur'ân-ı Kerîm'i tebliğ etmenin yanı sıra, onu söz ve ille açıklamak Peygamber aleyhisselâma, ona itaat etmek de ümmetine görev olarak verilmiştir. Günümüzdeki ihtilâ?ar, özellikle bir kısım medya eli

İnsanoğlunun içinde doğduğu, büyüdüğü ve hayata katıldığı en küçük sosyal ünite olan aile, aynı zamanda bir ahlâkî ve hukukî yapıdır da. Temel çerçevesini Kur´ân´ın çizip ayrıntılarını Hz. Peygamberin Sünneti´nin belirle¬diği ve müc-tehid fakihlerin de bu iki kaynağa getirdikleri yorumlarla geliştirip sistemleştirdikleri İslâm Aile Huku¬kunun temel esprisi şudur: Aile bireylerinden hiç kimse¬nin haksızlığa uğra-madığı, fıtrattaki kadın-erkek nitelikle¬rine uygun ve sevgi temeline dayalı bir aileyi kurmak v

Tecvid, Allah'ın kelamını harften, heceye; heceden kelimeye, kelimeden cümleye en sahih şekilde okunma kurallarını öğreten bilimdir. Bu bilim, kıraat ilmi içerisinde doğmuş, zamanla müstakilleşmiş, kendine ait devasa bir literatüre sahip olmuştur. Bu literatürü temelde ikiye ayırıyoruz: Birincisi, bu işin ilmini yapan literatür; ikincisi ise bu işi pratik olarak öğreten literatür. Öğretici düzeyde Türkiye'de onlarca tecvid kitabı yazılmıştır. Hepsi de değerlidir, kıymetlidir. İlahiyat fakültesinde verm

Şerhu'l-Akaid, Matu?ridi alim Ömer Nesefi'nin Akaid-i Nesefi adıyla bilinen meşhur akaid risalesine Eş'ari alim Sa'du?ddin Taftazani tarafından yazılmış bir şerhtir. Şerh, hacim olarak metne göre geniş olduğu gibi, dil ve problematik itibarıyla da seviye olarak metnin çok u?stu?ndedir. Bu bakımdan Taftazani'nin Şerhu'l-akaid'i u?zerine geçmişten bugu?ne hayli çalışma yapılmış; gerek şerh, gerek haşiye tu?ru?nden etrafında yu?zlerce eserden oluşan zengin bir literatu?r oluşmuştur. Söz konusu şerh ve haşiyele

Endülüs, kıraat ilmi açısından seçkin bir yere sahiptir. Bilhassa hicrî dördüncü ve beşinci asırlarda hayat süren Endülüslü kıraat âlimlerinin gayret ve katkıları, bu noktada önemli bir yer teşkil etmektedir. Endülüslü kurrâ, yedi kıraati (kırâ’ât-i sebʻa) ihtiva eden çalışmalarıyla büyük ses getirmiş ve bu usulün İslam dünyasının çoğu ikliminde benimsenip yaygınlaşmasında başrol oynamıştır. Onlar, yedi kıraat usulünün kökleşmesindeki katkılarının yanı sıra Mushaf imlası, tecvid ve vakf-ibtidâ gibi bu ilmin

Kur’an hem ferdin hem de toplumun temel hayat ilkelerini belirten çağlar üstü ilahi bir mesajdır. Bu mesaj, tüm insanlığa gönderilmiş bir yol gösterici olmakla birlikte ancak ondan gereği gibi istifade eden takva sahiplerini hedefe ulaştıracaktır. Kur’an, kendini yeni bir medeniyyet tasavvuru olarak insanlığa takdim etmiştir. Bunun için kendisine inananların, onu okuma, anlama ve hayatlarına taşımada rehber olmasını istemektedir. Müslümanlar, Kur’an’ı sadece telaffuz ederek veya ezberleyerek onun istedi

Dinlerin inanç ve ritüelleri, her zaman uzun bir tarihin ürünü olarak belli bir süreç içerisinde ortaya çıkar ve gelişimini devam ettirir. Bu yüzden hiçbir din, kurucusunun tebliğ ettiği zamandaki hali ile sonraki nesillere aktarılmamıştır. Dinlerin dini metinlerinin belli bir zaman içerisinde teşekkülünün yanı sıra, din ve dünya işlerinin birbiriyle insicamını sağlama girişimleri dinlerin gelişimine etki eden önemli faktörlerdir. Bu durum, hem Uzak Doğu dinlerinde hem Hinduizm ve Budizm gibi Doğu dinlerind