İslamî ilimlerin oluşum seyrinde önemli bir role sahip olan erken dönemdeki ilmî birikimin ilerleyen dönemlerdeki süreçleri de genellikle etkilediği görülmektedir. Kur’an tilavetinin kadim köklerini anlayabilmek ve okuyuş farklılıklarının özellikle tefsir, fıkıh ve kelam ilimlerindeki yansımalarını gözlemleyebilmek kıraat alanındaki çalışmalarla mümkün olabilmektedir. Bu tespit sadece sahih/mütevatir addedilen kıraat vecihleriyle sınırlı olmayıp şâz kabul edilen kıraat vecihleri hakkında da geçerlidir. Zira

Tarihleri II. Abdülhamid döneminde 01 Eylül 1900’de İstanbul’da kurulan Dâru’l-Fünûn-i Şahane bünyesinde açılan Ulûm-i Âliye-i Diniyye Şubesine dayanan İlahiyat/İslami İlimler Fakülteleri 2020 yılı itibariyle 120. yıllarını idrak etmiş bulunmaktadır. Bu uzun zaman dilimi içerisinde bu kurumlar açısından çok faklı dönemler geçirilmiş, gelgitler yaşanmıştır. Din eğitimi tarihimizin özgün ve oldukça gelişmiş bir aşamasını temsil eden bu Fakülteler, ülkemizde din eğitimini ve din hizmetlerini yürütecek kadrola

Elinizdeki eserin başlıca özellikleri şöyledir: • Seçilen metinlerin hem edebi güzellik taşımasına hem de talebeyi manevi yönden geliştirici olmasına dikkat edildi. • Şiirler dâhil, seçilen metinlerin sade ve anlaşılır olmasına gayret gösterildi. • Bütün metinlerin Türkçe çevirisi kitabın sonunda verildi. • Kitapta Câhiliye, Sadr-ı İslam, Emevi, Abbasi, Endülüs, Memlük, Osmanlı ve Modern olmak üzere toplam sekiz edebî döneme ait metin bulunmaktadır. • Her bir dönem, ikisi nesir, biri de şiir olmak üzer

Kıraat ilminin amacı, sahih kıraatları şâz olanlardan ayırarak Kur'an metninin ve telaffuz keyfiyetinin nesilden nesile orijinalliğinin korunarak aktarılmasını sağlamak ve onun en güzel şekilde tilavet edilmesini sağlamaktır. Yine O'na hamd olsun ki, her asırda bu işi üstlenen kıraat âlimleri olagelmiş, Kur'an Cibril'den Hz. Peygamber'e (sav) indirildiği gibi günümüze ulaşmıştır. Kıraat İlmi Eğitim ve Öğretim Metotları adıyla hazırladığımız bu çalışma, Kıraat İlmi tarihi, tasnif ve tedvîni ve önemli kaynakl

Bir isnâdda aile fertlerinin bulunmasının hadis tarihi bakımından anlamı nedir? Gerçekten oryantalistlerin iddia ettiği gibi aile içi bilgi aktarımıyla bize ulaşan hadislere güvenemez miyiz? Aile isnâdlarını çevreleyen sosyal ve tarihî şartlar nelerdir? Elinizdeki çalışma mezkûr soruları hicri ilk bir buçuk asırda ailenin hadis naklinde icra ettiği rolü ve aile isnâdlarının oluşum sürecini ortaya koyarak cevaplamaktadır. Aile isnâdlarının oluşumunda dikkat çeken ve aynı zamanda tedvin öncesi ve sonrası hadi

This book entitled ‘Imām al-Juwaynī’s Lumaʾ al-Adillah fi Qawāid ʿAqāid Ahl al-Sunna wa al-Jamāʿa (The Luminous Proofs behind the Principle Creeds of the People of the Sunnah and the Majority of Scholars)’, or in short, ‘Imām al-Juwaynī’s Lumaʾ al-Adillah - The Luminous Proofs’ is an attempt to provide the reader with an English introduction and translation of a classical Arabic work in the subject of ʿilm al-Kalām. The Lumaʾ al-Adillah was written by the Ashʿarī Imām ʿAbd al-Mālik al-Juwaynī with the aim t

Özgün adı ed-Dirâsâtü’s-Savtiyye inde Ulemâi’t-Tecvîd olan ve Türkçe’ye Kur’an Fonetiği üzerine Tetkikler: Tecvid Âlimleri Özelinde ismiyle aktarılan Prof. Dr. Ğânim Kaddûrî el-Hamed’e ait bu eserin, tecvid ve Kur’an fonetiği alanındaki en yetkin çağdaş akademik metinlerden biri olduğu rahatlıkla söylenebilir. Tecvid ilmini gerek tarihi gerekse temel meseleleri itibariyle ve de alanın kaynak metinlerinde geçen hemen hiçbir özgün bilgiyi dışarıda tutmaksızın kapsamlı bir biçimde ele alan, yanı sıra da tecvid

Bu kitapta Allah Resûlü’nün peygamberlik öncesi hayatı müstakil bir çalışmaya konu edilmektedir. Kitabın temel amacı, Hz. Peygamber’in ilahi vahyin gelişinden önce Cahiliye toplumunda sergilediği ve bütün insanlığa örnek teşkil eden şahsiyetini ortaya koymaktır. Hz. Peygamber’in altmış üç yıllık hayatının kırk yaşına kadar olan kısmını içeren bu dönem, onun güvenilirlik, doğruluk ve dürüstlük gibi erdemli vasıflarıyla dikkat çektiği bir dönemdir. Onun bu dönemde muhatapları üzerinde bıraktığı olumlu izlenim

Osmanlı Devleti'nin en geniş sınırlara eriştiği XVI. asır sonunda Osmanlı ülkesinde ne kadar medrese tesis edildiği konusunda istatistikî bir bilgiye sahip değiliz. Biz bu çalışmamızda bulabildiğimiz medreseleri tetkikimize almaya çalıştık. Daha çok tevcihat yapılan medreseler üzerinde durduk. Ancak XVI. asırda mevcut olduğu halde araştırmamızda yer almayan medreselerin de bulunduğunu peşinen ifade etmeliyim. XV-XVI. asra ait Tapu Defterleri, Vakfiyeler ve Şer'î Siciller'in tamamını inceleme imkanı bulabils

İlahî bir kılavuz olarak insanlığı iki cihan saadetine ulaştırma potansiyeline sahip; insan fıtratıyla uyumlu böylesine muazzam bir metni anlama - yorumlama iddiası taşıyanların, işin ciddiyetinin farkında olup olmadığı kuşkuludur. Tefsir denildiğinde, -sadece Kur'ân'dan hu?ku?m çıkartan Kelâm, Fıkıh ve Tasavvuf gibi disiplinlerin değil, bizzat Tefsir alanında faaliyet gösterenlerin dahi kafasının karışık olduğu bir vâkıadır. Bu bakımdan, Kur'ân-ı Kerim nasıl doğru anlaşılır ve nasıl doğru yorumlanır; işin

Hz. Peygamber ilahi emirleri tebliğ etmekle kalmamış, dini bilfiil yaşamış ve tatbik etmiştir. Ne var ki, Müslümanların en tabii hak ve vazifesi olan Peygamberini olduğu gibi tanıma keyfiyeti, hadis diye uydurulan sözlerle güçleştirilmiştir. İşte elinizdeki bu kitapta hadis uydurma hareketinin ne zaman başladığı, insanları hadis uydurmaya sevkeden amillerin neler olduğu etraflıca incelenmiş, hadislerin uydurulmasında ve yayılmasında rol alanların durumları araştırılmıştır. Ayrıca, hadis uydurma hareketi ka

Hadis hakkındaki oryantalist çalışmalar bize neler söyler? Onlara göre hadisler nasıl nakledilmişti? Özellikle hadislerin tek râvili tariklerle nakledilmesi onlar için ne ifade ediyor? Elinizdeki kitap bu gibi soruları cevaplamayı hedefliyor. 19 yüzyıl itibarıyla ivme kazanan akademik oryantalizm çalışmaları içerisinde hadis araştırmaları önemli bir yer tutar. Ancak hadis alanındaki baskın oryantalist söylem, hadis literatürüne yaklaşım bakımından İslâm medeniyeti içerisinde geliştirilen hareket tarzından o

İslam iktisadı fikri, daha âdil bir dünya kuramayan ve böylece insanlığın refaha ve felaha kavuşmasında öncülük edemeyen ekonomik sistemlere bir tepki olarak doğmuştur. Bu sistemlerden komünizm fıtrata aykırı hareket ettiği için çökmüştür. Kapitalizm uyguladığı ekonomi politikaları nedeniyle dünyanın adalet ve merhamet kodlarını bozmaya devam etmektedir. Bu kitap, dünyanın yeni bir ekonomik sistem ihtiyacını karşılamaya aday olan İslam iktisadının diğer ekonomik sistemlerden zihniyet olarak farkını ve fıkıh

Görüşlerini incelediğimiz kelâmcılar, mensup oldukları dinlerinin gereği olarak aslı itibariyle mucizenin imkânı ve vukuu hususunda bir tereddüt izhar etmemişler, ancak kimi mucizelerin sıhhati ve algılanması gerektiği şekil noktasında doğal olarak farklı birtakım tavırlar geliştirmişlerdir. Yaşadıkları çağın etkisini hisseden bu zevâtın karşı karşıya kaldıkları duruma verdikleri tepki elbette birbirinin aynı olmamıştır. İslâm’ın daha güçlü bir şekilde anlatılması derdinde birleşen bu şahsiyetler, kurtuluş

"Medâru'l-İslâm" terimi hicrî üçüncü asırdan itibaren kimi muhaddislerce ya bütünüyle İslâm'ı ya da İslâm'ın fıkıh, âdâb, beşeri ilişkiler gibi herhangi bir alanını bir kaç hadis-i şerif ile kavrayıp yorumlamanın mümkün olduğunu anlatmak üzere kullanılmaya başlanmıştır. İmam Nevevî (v. 676) ise, me'sur duaları topladığı el-Ezkâr adlı meşhur eserinin sonuna el-Ehâdisü'l-leti aleyhâ medâru'l İslâm başlığı altında, kendisinin ilavelerini de kapsayan 30 hadislik müstakil bir kısım eklemiştir. Dinimizin i

Elinizdeki eserin başlıca özellikleri şöyledir: Metinler edebiyat ve medyadan seçildi. Seçilen metinlerin hem edebi güzellik taşımasına hem de talebeyi manevi yönden geliştirici olmasına dikkat edildi. Talebeye edebi metinleri sevdirmek için, şiirler dâhil, seçilen metinlerin sade ve anlaşılır olmasına gayret gösterildi. Bütün metinlerin Türkçe çevirisi kitabın sonunda verildi. Kitap haftada iki saatten on dört haftalık bir ders dönemi içinde bitecek şekilde tertip edildi. Bu sebeple on dört metne yer veril

Kur’an’ın özgün telaffuz biçimini kayıt altına almayı amaçlayan Tecvid İlmi bünyesinde sayısız eser kaleme alınmış, bu eserlerden bazıları sonraki çalışmalar için temel metin olma vasfı elde etmiştir. Bunlardan biri de İbnu’l-Cezerî’nin el-Mukaddime fî-mâ alâ’l-Kârii en Ya‘lemeh isimli recez formundaki manzum eseridir. Gerek tecvid eserlerine vakf-ibtidâ ve Mushaf imlası gibi başlıkların girmesine öncülük etmesi gerekse de vecizliği, manzum oluşu ve Kur’an okuyucusunun ihtiyaç duyduğu temel bilgileri içeriy

Değerli okuyucular, günümüzde gerek eğitim kurumlarımızda gerekse özel dil kurslarında Arapça öğretilirken maalesef gramer derslerinde cümle tahlillerine, yani i'râba hiç yer verilmemekte veya çok az yer verilmektedir. Bugün genellikle yurt dışında bastırılan ve daha ziyade sokakta Arapça konuşturmayı hedef alan ve içinde köklü gramer konuları bulunmayan kitaplar okutulmaktadır. Bu bilgilerle belki biraz pratik kazandırılabilir, ancak ciddi Arapça metinleri çözmek bize göre mümkün olmaz. Bu arada üniversite

İbn Sahnûn, hicrî üçüncü asırda ilim ve kültürün Kuzey Afrika da yayılmasına ve gelişmesine hizmet eden şahsiyetlerden biridir. Zamanın zor şartlarına rağmen çeşitli sahalarda 28 eser kaleme almış olması onun dinî ilimlerde ulaştığı noktayı gösterir. Bir talimatname diyebileceğimiz nitelikte ve devrindeki temel eğitimle ilgili bazı meseleleri dile getirdiği görülen ve eğitim tarihi açısından dikkatimizi çeken Âdâbu l-Muallimîn adlı eserini tercüme ettik ve "Eğitim ve Öğretimin Esasları" adını verdik. Müelli

Fıkıh mezhebleri, hicrî ikinci asrın ortalarında başlayıp dördüncü asrın ilk çeyreğine kadar devam eden bir zaman diliminde teşekkül süreçlerini tamamlamışlardır. Dört büyük Sünnî fıkıh mezhebinden birisi olan Şâfiîlik, belli bir tarihten itibaren Hanefîlikle birlikte en yaygın iki fıkıh mezhebinden birisi olarak kabul edilmiştir. Mezhebin imamı olan Şâfiî, Mekke ve Medine'de dönemin önde gelen Ehl-i Hadis temsilcilerinin derslerine katılmış, daha sonra gittiği Bağdat'ta Ehl-i Re'y birikimiyle tanışmıştır.