İslâm düşüncesinin en önemli unsurunu, İslâmî ilimlerin de temelini ve zirve noktasını teşkil eden Kelâm İlmi'nin, Müslümanlar arasında siyâsî ve itikâdî konularda yaşanan bazı ihtilâflar sebebiyle ortaya konulan farklı çözüm ve yorumların, bunlarla ilgili olarak yapılan çeşitli tartışmaların bir sonucu olarak hicrî ikinci yüzyılın başlarından itibaren doğduğu bilinmektedir. Yapılan askerî fetihler neticesinde oldukça genişleyen yeni İslâm coğrafyasının muhtelif yerlerinde eskiden beri yaşayan çeşitli kad

“Din ve Bilim Açısından Yaratılış” adlı bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. “Dinler Tarihi Açısından Yaratılış” adını taşıyan ilk bölümde, İslâm dinine gelinceye kadar mitolojide ve dinlerde insanın ve evrenin yaratılışı konusunda başlıca ne gibi yaklaşımların geliştirildiğini ortaya koyan yazılar bulunmaktadır. “İslâm Düşünce Ekolleri Açısından Yaratılış” adlı ikinci bölüm, Kur’an ve Hadis gibi temel dini kaynaklarda yaratılış konusunda geçen anlatımların yanında bunların tarihsel süreçte Kelâm, İslâm Fel

Mûcize, Allah’ın kendilerini tasdik etmek amacıyla peygamberlerinin elinde yarattığı, insanların gücünü aşan ve hiçbir şekilde benzerini yapamadıkları olaylardır. Peygamberin nübüvvetinin bilinmesinde mûcizenin zorunlu olduğunu kabul eden Mu‘tezilî âlimler, yaratılmışların faydasına olması nedeniyle peygamber göndermeyi Allah’a vâcip kabul etmişlerdir. Onlar, Allah’ın elçisini diğer insanlardan ayrışması maksadıyla elinde olağanüstü bir olay ızhar etmek suretiyle doğrulaması gerektiğini ve bunun Allah’a vâc

Şîa ile diğer İslam mezhepleri arasındaki en önemli uyuşmazlık konusu olan imamet, mutedil ve müfrit Şîa fırkaları arasında da birbirinden farklı düşüncelerin doğmasına sebep olmuştur. Günümüzde Şîa’nın en önemli temsilcisi sayabileceğimiz, adını imametten alan İmâmiyye Şîası da, konuya verdiği önemden dolayı imameti usulu’d-din içinde zikretmektedir. Hz. Peygamber’den sonra gelecek imamların on ikinci imamla son bulacağı, bu imamın kaybolduktan sonra geri dönüp el-Kâim el-Mehdî sıfatıyla dünyayı ıslah edec

Bu eser İslâm’ın modern döneme hitap etmesi gereği üzerinde duran Fazlur Rahman’ın düşüncelerinden hareket etmektedir. Düşünürümüz metot olarak çalışmalarında eski ile yeninin telif edilmesini amaçladığından sistemini Kur’an’dan hareketle temellendirmektedir. Bu çalışma, onun tüm sisteminden ziyade yalnızca Allah, insan ve vahiy ilişkisi çerçevesindeki görüş ve yorumlarını esas almaktadır. Allah’ın insana nispetle farklı varlıksal düzlemde bulunması O’nun mutlak manada anlaşılmasını ve bilginin konusu olma

This book entitled ‘Imām al-Juwaynī’s Lumaʾ al-Adillah fi Qawāid ʿAqāid Ahl al-Sunna wa al-Jamāʿa (The Luminous Proofs behind the Principle Creeds of the People of the Sunnah and the Majority of Scholars)’, or in short, ‘Imām al-Juwaynī’s Lumaʾ al-Adillah - The Luminous Proofs’ is an attempt to provide the reader with an English introduction and translation of a classical Arabic work in the subject of ʿilm al-Kalām. The Lumaʾ al-Adillah was written by the Ashʿarī Imām ʿAbd al-Mālik al-Juwaynī with the aim t

Görüşlerini incelediğimiz kelâmcılar, mensup oldukları dinlerinin gereği olarak aslı itibariyle mucizenin imkânı ve vukuu hususunda bir tereddüt izhar etmemişler, ancak kimi mucizelerin sıhhati ve algılanması gerektiği şekil noktasında doğal olarak farklı birtakım tavırlar geliştirmişlerdir. Yaşadıkları çağın etkisini hisseden bu zevâtın karşı karşıya kaldıkları duruma verdikleri tepki elbette birbirinin aynı olmamıştır. İslâm’ın daha güçlü bir şekilde anlatılması derdinde birleşen bu şahsiyetler, kurtuluş

Kuşkusuz kelâm belli bir tarihsel gerçeklik ve zaman dilimine bağlı olarak doğup gelişen beşeri bir disiplin olma özelliği taşımaktadır. Bu bağlamda ilk olarak halifelik, irade hürriyeti, iman-amel münasebeti gibi İslâm tarihine özgü dînî, siyasi ve sosyal problemlere çözüm üretme gayreti ile VIII. yüzyılın başlarında ortaya çıkan bu ilim; İslâmın yayıldığı yerlerde karşılaşılan farklı kültür ve medeniyetlerle etkileşim sonucu oluşan ihtiyaçlara bağlı olarak tarihi süreç içinde konu ve metot yönünden çeşitl

Tarihten Günümüze Tartışmalı İnanç Meseleleri serisinin ikincisini oluşturan bu çalışma, 2015 yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelâm Anabilim Dalı tarafından düzenlenen Nûr-i Muhammedî, Vahdet-i Vücûd ve Rüya konularındaki ilmî konferansları kapsamaktadır. Çalışma bu haliyle Mehdilik, Nuzûl-i İsâ, Sihir ve Ricâlü'l-Gayb konularını kapsayan bir önceki Tarihten Günümüze Tartışmalı İnanç Meseleleri (İstanbul, 2014) kitabının devamı konumundadır.

Tarihten Günümüze Tartışmalı İnanç Meseleleri isimli çalışma 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılında Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kelâm Anabilim Dalı tarafından düzenlenen Mehdilik, Nüzûl-i İsâ, Sihir ve Ricâlül-Gayb gibi geleneğimizde bir vakıa olarak yer almış ancak hakkında katî deliller bulunmayan ya da var olsa da yoruma ve tevîle açık inanç meseleleri hakkındaki ilmi toplantıları kapsamaktadır. Bu şekildeki toplantılardan amaç itikâdî konularda hüküm vermeyi sadece bir anabilim dalının omuzlarına

Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi ile İslâmî İlimler Araştırma Vakfı (İSAV), tarafından ortaklaşa düzenlenen "Büyük Türk Bilgini İmâm Mâtürîdî ve Mâtürîdîlik" konulu Uluslararası Sempozyum Bağlarbaşı Kültür Merkezi ve İlahiyat Fakültesi Camialtı Konferans Salonu'nda 2224 Mayıs 2009 tarihleri arasında yapılmıştır. Bu toplantı, "Temel İslâm ilimlerinin inkişâfında ve özellikle Türk dünyasında İslâm inanç esaslarının doğru anlaşılmasında oldukça önemli bir yeri bulunmasına rağmen, klasik ve modern döne

Mâtürîdiyye Akaidi adı altında istifadeye sunduğumuz eser, Hanefiyye ve Mâtürîdiyye âlimlerinden Buharalı Nûreddin es-Sâbûnî'nin (ö. 580/1184) el-Bidâye fî usûli'd-dîn isimli kitabıdır. Müellif önce el-Kifâye adıyla hacimli bir eser yazmış, sonra bunu hulâsa ederek el-Bidâye'yi meydana getirmiştir. Bu sebeple kitap takdire şayan bir itina ve dikkat ürünü olmuştur. İncelenmesinden de kolayca anlaşılacağı üzere klasik kelâm kitaplarının hemen bütün konularını içeren eserin dili sağlam, tertibi güzel, ifadesi

Semâvî dinlerin en eskisi olarak kabul edilen Yahudilikte, bu dünyanın ötesinde bir ahiret aleminin, ceza ve mükafat yerinin mevcut olup olmadığını araştıran ve var olduğu neticesine ulaşan bu eser, geniş bir birikimin ve birkaç dilde yazılmış kaynaklara ulaşabilmenin sağladığı zengin temel üzerinde, ana metinlere dayanarak kaleme alınmıştır. Alanında yapılmış en kapsamlı ve yetkin çalışma olarak dikkat çeken eserde bütün bir Kitab-ı Mukaddes, apokrif metinler, Talmud ve Mişna külliyatı, Yahudi felsefesi ti

Kaleme aldığımız şerhte beyitlerin ait oldukları konularla bağlantılarını kurmaya, mevzuun daha iyi anlaşılabilmesi için gerekli olan ön bilgilere temas etmeye özen gösterdik. Çalışmada dini ilimlerin öğrenilmesinde başlangıç dönemini aşmış kimseleri göz önünde bulundurarak orta hacim ve yoğunluk çizgisini aşmamayı prensip edindik. Bu çalışmanın İmam-Hatip liseleri, İlahiyet fakülteleri mensup ve mezunları, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın eğitim merkezleri elemanları ile konuya ilgi ve ihtiyaç duyan herkese

Ülkemizde sayıları yirmi üçe ulaşan ilahiyat fakültelerinin, dinî ilimlerin gelişmesi ve buna bağlı olarak dinî hayatın canlandırılmasında büyük görevler üstlendikleri şüphesizdir. İlahiyat fakülteleri dekanlarının aldıkları bir karar gereğince anabilim dalları mensuplarının kendi aralarında yaptıkları iletişim ve koordinasyon toplantılarından Kelâm Anabilim Dalı ile ilgili ilk toplantı 28-29 Haziran 1996 tarihinde Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi nde yapılmış, ikincisi ise 27-28 Haziran 1997 de Marm