İslâm'ın ilim ve amele dayalı kültür ve medeniyet tarihine rengini veren, damgasını vuran iki ana damar Kur'ân ve Sünnet/Hadis'tir. Fert ve toplum, bu iki damardan akıp gelen "nûr" ile karanlıktan aydınlığa çıkar. İslâm kültür ve medeniyetini inşa eden harcın kimyasına, bu nûrun taşıdığı renkler karışır. Elinizdeki eserde, genellikle ibadetle ilintili olarak müslümanın hayatını tanzim eden ezan, selam ve vakıf uygulamaları gibi kaynağı hadis ve sünnet olan bildik örneklerin dışında, müslüman Anadolu ve

Son dönemde gerek İslam dünyasında gerekse Batı'da hadis alanında birçok çalışmanın İngilizce kaleme alındığı bilinmektedir. Oryantalistlerin de hadisle ilgili araştırmalarını genellikle İngilizce yazdıkları ve diğer Batı dillerinde telif edilenlerin de büyük ölçüde İngilizce'ye tercüme edildiği görülmektedir. Hadis alanında araştırma yapmak isteyenlerin söz konusu çalışmalardan istifade etmelerinde veya İngilizce metin yazmalarında özellikle hadis ıstılahlarının anlaşılması ve tercümesi karşılaşılan proble

İslâm toplum ve medeniyetinin kurulmasına şâhit olmuş, katkıda bulunmuş ilk İslâm nesli sahâbîlerin kimlik ve kişilikleri, yaşayışları, dünyaya bakışları, rehberlikleri, kısaca kıvâm ve nitelikleri hiç kuşkusuz, zaman ve zemin farklılığına bakılmaksızın tüm Müslüman birey ve toplumlar için haklı bir ilgi, bilgi ve merak konusudur. Bu sebeple günümüz toplum ve cemaatleri için gerçek mümin seviyesini yakalayabilmek bakımından sahâbe kıvâmının hedef olarak ortaya konulması, örnek alınacak kişi ve toplum ihtiya

Bu çalışma ülkemizin örgün ve yaygın eğitim-öğretim kademelerindeki hadis öğretimi gayretlerine usul ve muhtevâ bakımından derinlik kazandırmak, yeni şekil ve içeriklere sahip geliştirilmiş ders ve araştırma ürünlerini teşvik etmek amacıyla hazırlanmıştır. Kitapta yer alan Ebû Davud'a göre medâru'l-İslâm nitelikli dokuz hadis-i şerifin her birinin senedleri, râvilerin vefât tarihleri ile birlikte tercüme edilmiş. her hadisin sened çizimi ve dokuz hadis kaynağındaki metinleri musanniflerin vefat tarihleri sı

Modern dönemde giderek daha fazla çalışmaya konu edilen hadis ve fıkıh tarihinin ilk yüzyılları, Muvatta'ı pek çok konu bağlamında tartışmaların odağına yerleştirmiş ve zengin bir literatürün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kitabî ve şifâhî rivâyet ile isnadın teşekkülü söz konusu olduğunda referans kaynağı haline gelen Muvatta'ın yazılma süreci ve tarihlendirilmesi ile ilgili farklı görüşlerin ele alındığı bu kitapta, oryantalist çalışmalarda ön plana çıkan isnadlardaki bazı kusurların zamanla giderildiği id

Herhangi bir bilim dalının muhtevasını doğru kavrayabilmek o bilim dalına ait bilimsel sınırların tam olarak belirlenmesine, bu belirleme de büyük ölçüde o ilimde kullanılan terimlerin kendilerine özgü anlam çerçevesinin tarihî seyir içinde takip edilip ortaya konulmasına bağlıdır. Bu bağımlılık ve ihtiyaç, İslâmî ilimler arasında Istılahlar ilmi diye anılmaya belki en çok layık olan Hadis İlmi nde daha büyük çapta kendisini hissettirmektedir. Hadis Istılahlarının Doğuşu ve Gelişimi (Hicrî ilk Üç Asır), işt

İmam Şâfiî, bir hadîs rivâyet etmiş sonra da o hadîsin sahih olduğunu belirtmişti. Mecliste bulunan bir kişi Sen de aynı görüşte misin? deyince İmam Şâfiî bu söze sinirlenmiş ve Ey adam! Sen beni hristiyan olarak mı biliyorsun veya sen beni kiliseden çıkarken mi gördün veya belime zünnar takmış olarak mı gördün ki ben Resûlullahtan (sallallahu aleyhi ve sellem) bir hadis nakledeyim de Onun (sallallahu aleyhi ve sellem) beyân ettiği hükümle aynı görüşte olmayayım. demişti.

Memlükler döneminin önde gelen Hanefî fakihlerinden olan Bedruddîn Aynî (ö.855/1451), Antep'te doğmuş, daha sonra dönemin ilim merkezi olan Mısır'a göç etmiş ve orada vefat etmiştir. Bu dönemde iki defa Hanefî başkadılığı olmak üzere önemli pek çok idarî görevi icra etmiştir. Aynî'nin Hanefi mezhebinde muhaddis fakihlerden olmasını sağlayan asıl amil, Mısır'da aldığı hadis eğitimi olmuştur. Onun Hadisçi kimliği fıkıh anlayışının hadis merkezli olmasını sağlamıştır. Hanefî mezhebini hadisle destekleyen Aynî,

İyi nesillerin yetişmesi için İslâm dininin ölçülerine göre yaşayan insanların tanıtılması ve değerli kişilere benzemenin özendirilmesi gerekir. Bu çerçevede en hayırlı nesil olan sahâbîlerin ve onların pekçok güzel niteliklerinin bilinmesi bir ihtiyaçtır. Abdullah b. Ömer, Hz. Peygamber'in "Abdullah ne iyi adamdır" diye methettiği bir sahâbîdir. O; temelinde iman, ilim, iyi niyet, ihlâs, samimiyet, dinî hassasiyet bulunan örnek bir hayat sürmüş ve ilimden cihâda her konuda dine hizmet etmiş bir şahsiyettir

Ebû Zeyd ed Debûsi 367 978 432 1041 Maveraünnehr'in yetiştirdiği yedi önemli Kadı'dan bir olup hilaf ilminin kurucusu kabul edilir. ed Debûsinin hilaf alanında yazdığı Takvimul Edille el Esrar fil Usûl vel Furu Tesisun nazar adlı eserler İslam dünyasında büyük yankı uyandırmış ve bu eserlere reddiyeler yazılmıştır. Hanefi olan ed Debûsi özellikle eş Şafii olan es Semani ve el Gazali tarafından eleştirilmiştir. ed Debûsi Hanefilerin hadisi hangi şartlarda hadisi delil aldığını ortaya koymuş ve ihtilaf konusu

Âkif merhum der ki; "Emr-i bi'l-ma'ruf imiş ihvân-ı İslâm'ın işi, Nehyedermiş bir fenâlık görse, kardeş kardeşi." "Ben müslümanlardanım" demek, ben müslümanım diyen istisnasız herkese karşı ihvân-ı İslâm duygusu, davranışı ve yaklaşımında bulunmayı -en azından kural olarak- kabullendiğini ikrar etmektir. Ümmet-i Muhammed'den olmanın hem temel şartı hem de vazgeçilmez göstergesi budur.

İsnâdın hadis tarihinin karanlık noktalarını aydınlatmada ne gibi fonksiyonlar icra edebileceğini göstermeyi hedefleyen İsnâdın Satır Araları, isnâd içerisine muhtemelen semâ ya da müzakere halkasında veya metnin istinsâhı aşamasında eklenen bilgileri inceleme konusu yapmaktadır. "İsnâd içi bilgi" olarak tanımlanabilecek bu bilgi türleri genellikle râvinin tam adı, bölgesi, mesleği, etnik kökeni, künyesi, karakteri, fizyonomisi, hoca-talebe ve akrabalık ilişkileri, cerh-ta'dîl bakımından durumu, rivayetin

Hz. Peygamber ile alakalı olarak nakledilen bilgilerin değişikliğe uğramadan muhafazası ve nesilden nesile intikalinin sağlanması dinin orijinalitesinin korunması açısından büyük önemi haizdir. İslam bilginleri, her devirde içinde bulundukları şartlara göre, Nebevî bilgilerin güvenli bir şekilde nakli için çeşitli tedbirler almıştır. Bu tedbirlerin başında hadis aldıkları şahısların/râvilerin kimliklerini, daha önemlisi hadis rivâyet etmeye ehil olup olmadıklarını araştırmak gelmektedir. Bu amaçla rivâyet d

Akıl ile naklin sınırlarını tespit meselesi, İslam düşünce tarihinin, güncelliğini hiç yitirmeyen bir tartışma konusu olagelmiştir. Kitap ve Sünnet'i anlama ve yorumlama, hayata tatbik etme konusunda ilk devirlerden itibaren çok belirgin olmasa da farklı anlayış ve yaklaşımların bulunduğu bilinmektedir. Özellikle Hz. Peygamber'in vefatı sonrasında bu iki esas üzerinde yavaş yavaş belirmeye başlayan farklı yaklaşımların tezâhür ettiği anlaşılıyor. Kitap ve Sünnet'in anlaşılması, yorumlanması ve uygulanması e

Sahih-i Buhârî nüshaları arasındaki farklara ve kimi nüshalardaki hatalara değinen çalışmalar nispeten erken dönemde başlamıştır. Fakat günümüz Sahîh baskılarında kullanılan Yûnînî nüshası temelinde hataları ele alan bir çalışma yok gibidir. Sahih-i Buhârî nüshalarının tanıtıldığı ve aralarındaki farkların makul bir izahının yapılmaya çalışıldığı bu kitap, yaygın olarak bilinen Yûnînî nüshası yanında pek bilinmeyen Sagânî nüshası ve Sehârenfûrî haşiyesi temelinde söz konusu hataları ele almakta ve önemli y

Dinin ikinci temel kaynağını teşkil eden Hz. Peygamber'in sünneti esas itibariyle bize hadisler, yani gerek şifâhî gerekse yazılı olarak nesilden nesile intikal eden haberler vasıtasıyla ulaşmıştır. Dolayısıyla bu haberlerin hangisinin doğru ve orijinal (sahih), hangisinin yanlış ya da sahte (zayıf/uydurma) olduğunu tespit etmek büyük önem taşımaktadır. Hadis tenkid ve tevsîki adı verilen bu değerlendirme ve tespit çalışması geçmişten günümüze ulemânın en önemli faaliyet alanlarından birini oluşturmuştur.