Hadisin sıhhatini tesbitte isnada öncelik verilmiş olması, râvilerin rivayet açısından ehliyetlerini araştırmayı gerektirmektedir. Râvileri bu yönden inceleme görevini cerh ve ta?dîl ilmi üstlenmiştir. Münekkit muhaddisler râvilerin hadis rivayetine ehil olup olmadıklarını geliştirdikleri özel cerh ve ta?dîl terminolojisini kullanarak ifade etmişlerdir. İsnad tenkidinin sağlıklı yapılabilmesi cerh ve ta?dîl lafızlarının ve bunların delâlet ettikleri anlamların doğru olarak bilinmesini gerektirmektedir. Hadi

Akaid konuları denilince iman inanç ve gayba dair hususlar anlaşılmaktadır. Günümüzde belki en çok tartışılan hadisler inanç ve gaybla ilgili olanlarıdır. İnanç ve gaybla ilgili haberlerin çoğu haber i vahid olduğu için insanlar daha rahat tenkit yapabilmekte veya öyle zannetmektedir. Bazıları ise Hz. Peygamberin gaybı bilemeyeceğinden yola çıkarak bu tip hadisleri toptan reddedebilmektedir. En dengeli yol akaid hadislerini Kuran ışığında ele almak ancak acele edip reddetmeden anlamanın imkanlarını sonuna k

Vaazlarımızda kullandığımız, günlük hayatımızda birbirimize hatırlattığımız, kitaplarımıza koyup serlevha ettiğimiz, internet ortamında tedavülde olan nice hadîs vardır. Elbette bunlar içinde çokça sahih hadis vardır. Ama bu hadîslerin bazısı vardır ki, uydurmadır, bazısı çok zayıftır, bazısının aslı yok, bazısı ise kitaplarda bile mevcut değildir. Aslında bu, günümüzün sorunu da değildir. Eskiden beri var olan sorunlardan biridir. Bu hadîslere dikkat çekmek ve onları değerlendirmek kaçınılmazdır. Bu hadîsl

Hadis Tetkikleri, daha önce çeşitli dergilerde tarafımızdan neşredilen 21 yazıdan teşekkül eden bir kitap çalışmasıdır. Bu yazıların büyük bir kısmı ulusal/ uluslararası hakemli dergilerde araştırma makalesi olarak neşredilmiş, bir kısmı da ulusal/ uluslararası sempozyumlarda tebliğ olarak sunulmuş ve tam metin bildiri kitaplarında basılmıştır. ?İşte böylece, siz insanlara şahit olasınız, Peygamber de size şahit olsun diye sizi vasat (adaletli, itidalli ve örnek) bir ümmet yaptık" (Bakara 2/143) âyetinin yü

Kimi "önce vatan" der, kimi "önce insan". Kimi "önce para" der, kimi "önce kavga". Kimi "önce emek" der, kimi "önce sermaye".. Kimi "önce iş" der, kimi "önce tahsil".. Kimi "önce araba" der, kimi "önce petrol".. Kimi "önce ekonomi" der, kimi "önce demokrasi". Kimi "önce seçim" der, kimi "önce geçim".. Kimi "önce Coo" der, kimi "önce Hans". Kimi "önce kredi" der, kimi "önce avans".. Kimi "önce can" der, kimi "önce canan". Kimi "önce parti" der, kimi "önce cemaat".. Kimi "önce kadro" der, kimi "önce unvan!."

Konevî'nin, meşhur olan, kaynaklarda ve muhtelif kütüphanelerde bulunan yazmalarında farklı isimlerle kaydedilmiş bulunan bu kırk hadis şerhinin görülebilen yazmalarında hadis sayısı 26 ila 29 arasında değişmektedir. Bundan dolayı Konevî'nin onu tamamlayamadığı söylenmektedir. Ancak her bölüm başında şerh edilen hadisle birlikte aynı muhtevada olan başka hadisler zikredildiği gibi hadislerin, ehl-i hadis tarafından farklı hadis sayılan diğer rivayetlerine de sıkça atıflar yapıldığı görülmektedir. Bunlarla

Tâbiûn devri, İslam tarihinin en ilginç dönemlerinden biridir. Bu devir, siyasî istikrarsızlıkların hâkim olduğu bir dönem olmasının yanında, gelişmenin ve değişimin de hızlı gerçekleştiği bir zaman dilimi olmuştur. Siyasî ve sosyal alanda yaşanan hareketlilik, beraberinde ilmî faaliyetlere de bir dinamizm getirmiştir. Nitekim İslamî ilimlerin teşekkülü bu dönemde başlamıştır. Tâbiûn âlimleri, sahâbenin ilminden istifade etmişler ve bunu sonraki döneme aktarma sorumluluğunu üstlenmişlerdir. Tâbiûnun ifadel

Hint Altkıtası İslâmın bölgeye girişinden itibaren İslâm coğrafyasının önemli bir parçası haline gelmiştir. Gazneliler döneminden itibaren İslâmın yerleşmeye başladığı bölgede, Delhi Türk Sultanlıkları ve ardından Babürlüler döneminde İslâmî ilimlerin de önemli bir gelişme kaydettiği görülür. Özellikle Şah Veliyyullah Dehlevînin sünnet merkezli ihya faaliyetlerinin etkileri günümüzde bile devam etmektedir. Elinizdeki bu çalışma Hint Altkıtasındaki hadis/sünnet merkezli faaliyetleri Pakistan ekseninde ortay

Hadislerin şifâhen naklinden kitaplardaki tasnifine kadar geçen süreçteki rivayet faaliyetinde yer almış aktörler arasında, güvenilir şahsiyetlerin yanısıra çeşitli gerekçelerle tenkit edilmiş zayıf râvîler de bulunmaktadır. Farklı seviyelerde zayıflık ithamına uğramış bu kişiler, naklettikleri rivayetlerle birlikte hadis ilminin önemli inceleme konularından birini oluşturmuştur. Elinizdeki eser, tenkide uğramış hadis râvîlerini bir araya getiren ve onların ilmî şahsiyetleri ile rivayetlerinin sıhhati üzeri

Otuz yılı aşkın bir süreden beri karınca kararınca yazılan bazı yazılar değişik yayın organlarında okuyucuya sunulmuştu. Bunların, bireyleri dağılmış bir aile görüntüsü veren bu hüzün verici dağınıklıktan kurtarılıp bir araya toplanması ve ana konularına göre sınıflandırılarak okuyucuya yeniden sunulması arzusuyla bu kitap oluştu. Yazılar Hadis Tarihi, Hadis Usûlü ve Muhtelif Konular şeklinde üç ana bölüme ayrıldı. Son bölümdeki yazılar da, görüleceği üzere yine doğrudan veya dolaylı olarak hadisle ilgili

Hadisleri Tarihlendirme terkibi nötr bir tamlama olmayıp hadislerin menşei ve ortaya çıkış zamanının belirlenmesine yönelik çalışmalara işaret etmektedir. Konuya ilişkin Müslümanların yaklaşımı ile oryantalistlerin yaklaşımı farklılık arz etmektedir. Müslümanlar nazarında sıhhati sabit olan hadislerin menşei Hz. Peygamber s.a.v. 'dir. Dolayısıyla Hz. Pey gamber'e kadar sağlam bir senedle ulaşan ve gerekli sıhhat şartlarına sahip olan hadisin tarihi tabii olarak O'nun dönemiyle eşzamanlıdır. Oryantalistlerin

Elinizdeki kitapta, ilk bakışta ve zahiri anlamıyla yanlış çağrışımlar yapabilen, Siz günah işlemeseydiniz Allah, günah işleyen bir topluluk yaratırdı, (günah işlemenin) ardından onlar bağışlanma talep ederlerdi, Allah da onları affederdi. mealindeki nebevî bir hadisin doğru anlaşılmasında bir yöntem arayışına girilmiştir. Maksat, hadisin sened ve metin tenkidinin yapılarak Hz. Peygambere aidiyetinin tespiti, ardından psikoloji ve sosyolojinin verileriyle anlamlandırılmasına dair bir deneme yapmak ve yanlış

Hz. Peygamber'i sevmek, içselleştirmek, mi­rası demek olan hadisleri günümüze taşımak, çağa ve dünyaya anlatmak gibi çok ciddî görevlerimiz bulunduğu açıktır. Bu yükümlülüklerin her düzeyde, kaliteli bir şekil ve içerikle yapılması da bir başka so­rumluluktur. Bunun yolu güne gündeme denk düşen yani sosyal içerikli hadis yorumculuğu­dur. Bu kitapta yapmaya çalıştığımız işte bu gereğin belli bir ölçüde yerine getirilmeye çalışılmasından ibarettir. Öte yandan İlâhiyat Fakültelerinin Uluslara­rası İlahiyat ve

Yüce Allah ve onun sevgili Peygamberi (s.a.v.) bizim dengeyi bulmamızı, ruhumuzla ve bedenimizle, dünyamızla ve ahiretimizle bir bütün olarak mutlu bir hayat sürmemizi istemektedir. Bunun için yolumuzu tayin etmiş, önümüzü aydınlatacak ışık vermiştir. Ama biz yola girmemişiz, yola girmişsek bile ışığı önümüze tutacağımız yerde arkamıza tutmuşsak ve bunun sonucunda da önümüze korkunç gölgeler çıkmışsa, bu bizim kendi kusurumuzdur. Muhtaç olunan şey, bunların ışığını günümüze taşıyacak, ufkumuzu açacak, yolum

Hikmet, her şeyi yerli yerince yapmak demektir. Söz de, taşı gediğine koyar gibi yerinde söylendiği zaman hikmet olur. Kısa da olsa öz olur, amaca yeterli gelir. Allah, sevgili Peygamberimizi (s.a.s.) hikmet deryasına dal­dırmış ve onun mübarek ağzından nice nadide incilerin, insanlığın idrak ufkuna ışık olarak saçılmasını sağlamıştır. Bu saçılan hikmet incileri türlü türlüdür. Bunlardan birisi de mesel iradıdır. Arapçada buna darb-ı mesel denir. Soyut kavramlar somut bir mesel yoluyla anlatıldığında anlaşı

Kur ân ın pratiği demek olan sünnet, gücünü, Nübüvvet in niteliğinden ve Kitab ın Nebi ye yüklediği sorumluluk ve verdiği yetkiden almaktadır. Bir başka deyişle sünnet, -zorlamak suretiyle Kur ân karşısına çıkarılan alternatif naslar manzumesi değil- Kitab la başbaşa kalındığında daha kolay ve doğru anlaşılması için müracaat edilen zarurî bir merci durumundadır. Sünnet, Nübüvvet e olan ihtiyacın pratik hayata yansıyan numuneler toplamıdır. Bir örnekle ifade edilmesi gerekirse; Hz. Ömer ve Muâz b. Cebel su o

Medeniyetler ve ekonomiler savaşında kültürün, üstünlük ve hâkimiyet unsuru olarak fevkalâde önem kazandığı günümüzde, kendi kültür kaynaklarına sahip olabilmenin milletler için ne kadar ehemmiyet arzettiği her türlü izahtan varestedir. İlimler tarihi içinde hem kemmiyet, hem keyfiyet bakımından mühim bir yer işgal eden İslâm kültür eserlerini -müdâfaa üslûbuna iltifat etmeden- ilim dünyasının istifâdesine sunmak gereği ortadadır. Özellikle bu kaynaklar arasında ilme, çağlar boyu kıymetini yitirmek bir tara

Ümmü Habîbe, Ebû Süfyân gibi bir Kureyş liderinin kızı olmasına rağmen, sırf İslâmiyeti kabul etmesi sebebiyle ilk Müslümanların uğradıkları tahammülü güç baskılara aynen mâruz kalmış ve bunu büyük bir metânetle karşılamış, dini uğrunda Habeşistana hicret etmiş sağlam seciyeli bir sahâbî hanımdır. Hz. Peygamber ile evlendikten sonra mutlulukların en büyüğüne ermenin dâimi şükrü ve olgunluğu içinde yaşamıştır. Dört yıl kadar Hz. Peygamber ile evli kalan Ümmü Habîbe, daha çok ibâdet konularına yönelik 65 ha

İslâm dininin en önemli esaslarından biri olan hadislerin daha sonraki nesillere intikalinde erkekler yanında hanımlar da İslâm tarihi boyunca büyük hizmetler ifâ etmişlerdir. Ancak onların bu gayretini günümüze kadar ortaya koyan müstakil bir eser te lif edilmemiştir. Bu araştırma şunu göstermiştir ki, İslâm tarihi boyunca hanımlar, İslâmî ilimler içinde en fazla hadis rivâyetiyle meşgul olmuşlar, bazıları, âlî isnâd sahibi olmakla, bazıları da hucce, müsnide ve sika unvanını almakla şöhret kazanmışlardır.

Hz. Peygamber in görevi Kur ân-ı Kerîm i tebliğ ve beyân etmektir. Diğer bir ifadeyle Allah ın kitabını insanlara bildirmek ve onu açıklamaktır. Resûlullah bu görevini sözleri ve fiilleriyle ifâ ettiğine göre, onun hadisleriyle sünnetlerini bu ümmetin her nesildeki mensuplarına sapasağlam ulaştırmak, önce gelenlerin vazifesi, sonra gelenlerin de hakkıdır. Bu ümmetin ilk nesli olan sahâbe-i kiram ve onların talebesi olan tâbiîn-i izâmdan itibaren Resûlullah ın mirası büyük bir dikkat ve itina ile korunarak d