İslâmî ilimler yanında fenni ve beşeri ilimlerin de teşekkül ettiği ilk beş asır, İslâm düşünce tarihinde en canlı tartışmalara sahne olmuştur. Hadis tarihinde rivayet asrı olarak da bilinen bu dönemde İslâmî ilimler sahasında önemli kaynaklar tedvin ve tasnif edilmiş, hadis ilminin de en önemli temel külliyatı bu dönemde ortaya çıkmıştır. Eserlerin telif sürecinde bir taraftan da en temel kavram ve ıstılahlar tartışılmaya devam etmiş, siyasi, itikadi ve fıkhi manada bir çok fırka ve grup bu dönemde tarih s

İlk inen âyetler arasında Rab-kul ve insan-eşya ilişkisine dair hükümler de bulunduğu için fıkhın tarihçesi Mekke dönemiyle başlamış olmaktadır. Kur’ân’ın Medine döneminde yoğunlaşacak olan normatif düzenlemeleri genellikle çerçeve hükümler koymak şeklinde olmuş, ayrıntılar Hz. Peygamber tarafından beyan edilmiştir. Rasûl-i Ekrem’in irtihalinden sonra sahâbe, karşılaştıkları olayları iki ana kaynağa bağlı kalarak çözümlemeye çalışırken önemli bir kısmı, reye başvurup aklî ve gâî istidlâl yollarını da kullan

İslâm'ın Kur'an'dan sonraki ikinci temel kaynağının sünnet olduğu konusunda şüphe yoktur. Ancak geçmişten günümüze sünnetin dindeki yeri konusunda çeşitli itirazlar gündeme gelmiştir. Özellikle XIX. yüzyılda Mısır ve Hind Altkıtası'nda sünnet aleyhtarlığının yoğunluk kazandığı görülür. Sünnet karşıtlığının bu bölgelerde yoğunlaşmasında, modernizm cereyanları yanında müsteşriklerin de rolü bulunduğu anlaşılmaktadır. Bölgedeki İslâm âlimleri sünnet çevresinde oluşan bu iddia ve itirazlara çeşitli cevaplar

İlk örneklerini Hz. Peygamberin uygulamaları ve tavsiyelerinden alan İslâm eğitimi, kendine has çerçevesi içerisinde kurumlaşmış ve bu eğitimin âdâb denilen uyulması gerekli kâide ve uygulanması lüzumlu teknikleri, zaman içinde müstakil eserlerle ortaya konulmuştur. Daha önce, Hatib Bağdadîye Göre Hadis Öğrenimi adıyla birkaç kez basılmış olan ve bu defa iki bölümlü bir muhtevâya kavuşturduğumuz bu kitapçıkta günümüzün hadis öğrenimine hem tarihî boyutta bakmaya hem de günümüzdeki durumu belli ölçüde yansıt

Gerek kendi ifadesiyle, gerek müminlerin kabulüyle, gerekse inanmayanların itiraflarıyla olsun Kur’ân-ı Kerim, bir SÖZ MUCİZESİ’dir. Bu gerçek, Kur’ân’ın bütün muhataplarının ilgisini çekmiş; onun ayetlerini taklit teşebbüsünden tutun, i‘câz fikrini müstakil biçimde işleyen eserlere kadar pek çok faaliyet yapılmıştır. Onun vahiy olduğunu kabullenmeyen ve kendini bilmeyen kimi cahiller, ayetlere benzer söz söylediklerini iddia etmişler; ancak hem kendi zamanlarındaki edebiyat otoriteleri, hem de tarih on

Kur’an’ın doğru okunması, anlamının ve lafzının muhafazası için önemli olduğu kadar i‘câzının, tilavet yoluyla ortaya konabilmesi bakımından da mühimdir. İslam medeniyetinde Kur’an’ın anlaşılması kadar okunmasına da ehemmiyet verilmiş, bu amaçla pek çok eser telif edilmiştir. Tecvid ilmine dair yazılan kitapların bir kısmında, Kur’an’ı usulüne uygun okuyabilmek için gerekli bilgilerin yanı sıra Kur’an tilavetinde yaygın görülen telaffuz hataları da kaydedilmiştir. Böylelikle dünden bugüne, Kur’an tilavetini

XVII. yuzyıl Osmanlı alim ve burokratlarından Beyazizade Ahmet Efendi de ifade ettiğimiz bu kanaati taşıdığı için, Ebu Hanifenin inanç sistemini ve duşunce dunyasını ortaya koymak uzere çalışma içine girmiş ve eserlerinden derleyip, konularına göre tertip ederek el-Usulul-munife lil-İmam Ebi Hanife adıyla bir telif meydana getirmiştir. Herkesin şerh ve haşiye ile meşgul olduğu bir dönemde böyle bir çalışma yapmakla da buyuk bir hizmet görmuştur. Biz de bu duygularla söz konusu eserin edisyon kritiğini yapıp

Sünnetin bünyesindeki önemli meselelerden biri de İslâmi edebiyatta muhtelif yönlerden ele alınmış, zamanın şart ve imkânları nisbetinde işlenmiş olan nesih konusudur. Ancak bu konu, zaman zaman yeniden ele alınma ve yeni çalışmalara ihtiyaç duyma istidadındadır! Bu bakımdan gerek teorik nesih meseleleri ve gerekse örnekler üzerinde oldukça toplu, mukayeseli bilgi edinmek isteyenler için bu eserin hizmet vereceğini ümit etmekteyiz. Ayrıca bu çalışmanın en mühim neticelerinden birisi belki de birincisi sünn

Elinizdeki kitap din psikolojisi, din sosyolojisi ve din eğitimi gibi alanlarda gerçekleştirilen nicel araştırmalarda kullanılan en temel istatistiksel analizleri içermektedir. Konuyla ilgili örnekler de bu alanlarda yapılan araştırmalardan verilmektedir. Kitabın amacı, söz konusu alanlardaki araştırmacılara giriş niteliğinde bilgiler sunmak ve nicel metotların din bilimleri alanındaki uygulanabilirliğine dair fikirler vermektir. Kitapta nicel analizler belirlenirken Türkiye’de söz konusu alanlarda en sık r

I find in this volume an admirable mix of empirical material – on, for example, religious socialization and perceptions of gender – and reflective pieces, which interrogate the place of religion in Turkish society. Key in this respect is the fact that Turkey is not simply a Muslim society but a distinctive one, not least in terms of the functional differentiation of the modern republic and its consequent effect on religion – a situation that offers a unique challenge to sociological enquiry. The book conclu

Mûcize, Allah’ın kendilerini tasdik etmek amacıyla peygamberlerinin elinde yarattığı, insanların gücünü aşan ve hiçbir şekilde benzerini yapamadıkları olaylardır. Peygamberin nübüvvetinin bilinmesinde mûcizenin zorunlu olduğunu kabul eden Mu‘tezilî âlimler, yaratılmışların faydasına olması nedeniyle peygamber göndermeyi Allah’a vâcip kabul etmişlerdir. Onlar, Allah’ın elçisini diğer insanlardan ayrışması maksadıyla elinde olağanüstü bir olay ızhar etmek suretiyle doğrulaması gerektiğini ve bunun Allah’a vâc

Şîa ile diğer İslam mezhepleri arasındaki en önemli uyuşmazlık konusu olan imamet, mutedil ve müfrit Şîa fırkaları arasında da birbirinden farklı düşüncelerin doğmasına sebep olmuştur. Günümüzde Şîa’nın en önemli temsilcisi sayabileceğimiz, adını imametten alan İmâmiyye Şîası da, konuya verdiği önemden dolayı imameti usulu’d-din içinde zikretmektedir. Hz. Peygamber’den sonra gelecek imamların on ikinci imamla son bulacağı, bu imamın kaybolduktan sonra geri dönüp el-Kâim el-Mehdî sıfatıyla dünyayı ıslah edec

Hz. Peygamber'in İslam'ı bir inanç ve hayat nizamı olarak insanlığa tebliğ edip yaşantısıyla örnek bir biçimde uygulamaya koymasını kendilerine rehber edinen Müslümanlar ilk günden itibaren onun bildirdiği esaslardan yola çıkarak fıkıh ve hukuk sistemlerini ortaya koymaya çalışmışlardır. Hz. Peygamber'den sonra sahabe ve tabiin dönemlerinde İslami ilimler bir bütün halinde, birbirinden ayrılmamış haldeyken, İmam Ebu Hanife'nin (150/767) yaşadığı dönemde bu ilimler gelişerek müstakil ilim dalları ha

Bu eser, meşhur sûfî Sühreverdî’nin (ks) Avârifü’l-Meârif’inden seçmeler içermektedir. Çağları aşan bu tasavvuf klasiğinde birçok hikmetli söz ve yaşanmış olay yer almaktadır. Eserin başlıca özellikleri şöyledir: • İlk olarak Sühreverdî’nin (ks) kısaca hayatı zikredilmiştir. Burada onun hayatıyla ilgili, bize de örnek olabilecek bilgilere yer verilmiştir. • Konular alfabetik sıraya göre tertip edilmiştir. • Seçmeler, Arapça asıllarıyla birlikte harekeli olarak verilmiştir. Böylece Arapçasını geliştirmek ist

Kur’ân lafızlarının muhafazasını amaçlayan kırâat ilmi, ilâhî vahyin manalarını korumak ve orijinal hâliyle nakletmek üzere zaman içerisinde önemli bir literatür geliştirmiştir. Gerek teorik gerekse pratik ve teknik çözüm önerileri ortaya koyulan bu telifât bünyesinde yer bulan eserlerin müellifleri, alana mahsus terminolojiyi kullanarak kendilerine özgü bir üslup ve düzen içinde konuları işlemişlerdir. Bu açıdan kırâat sahasının muhtelif meselelerinin ele alındığı eserler, kırâat ilmini tahsil edenlere, ih

XIX. asrın sonuna doğru hadis ve Sünnet tartışmalarında daha önce hiç görülmeyen haricî unsurlar etkili olmaya başlamış, birçok temel hadis yazmaları oryantalistler tarafından neşredildikleri gibi, hadisin sübûtu, delil olma değeri, sıhhati gibi birçok konu gayr-i müslimler tarafından tartışılır olmuştur. Günümüzde, oryantalistik çalışmalar hadis ilminin vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Türkiye’de ve İslâm dünyasında oryantalistik hadis çalışmalarına yönelik tenkit, tanıtım, tahlil, tercüme-telif v